Vraag en antwoord Slimme binnenstad

Stadslogistiek is de verzamelnaam voor al het goederenvervoer binnen de stad, waaronder de bevoorrading van winkels en horeca, de bevoorrading van kantoren en instellingen, het leveren van (ver)bouwmaterialen en alle retourstromen, variërend van ongewenste producten tot afval, en aan huis leveringen.

Het bestuur van Zwolle (college van b&w en gemeenteraad) zet in op slimmere en duurzamere mobiliteit. Dat plan is al heel concreet: Vanaf 2025 is alle bestel- en vrachtverkeer in de Zwolse binnenstad duurzaam en geldt de binnenstad als emissievrije zone voor stadslogistiek. Deze intentie heeft de gemeenteraad op 23 november 2020 uitgesproken. We willen de komende vier jaar samen met bewoners, ondernemers, transportsector en andere betrokkenen werken aan schone en slimme bevoorrading in het gebied binnen de stadsgracht.

Een eerste stap op weg naar een schonere binnenstad is het inzetten van ANPR camera’s. Hierdoor krijgen wij inzicht in de logistieke bewegingen en type voertuigen die de binnenstad in en uit gaan. Op die manier kunnen we het verkeer monitoren en zo het beleid aanpassen. Omdat er rondom het ophangen en in gebruik nemen van camera’s vaak veel vragen spelen, hebben we die hieronder op een rijtje gezet. En dat doen we vooral omdat we, net als u, de privacy belangrijk vinden.

Het gaat om een totaal van vijf camera’s, die we op willen hangen op invalswegen naar de binnenstad. Daarnaast komen er in de fietsenstallingen ook camera’s die registeren hoeveel fietsers hier hun fietsstallen.  

De camera’s leggen vast wat voor soort voertuig er de binnenstad binnen komt. Dat gebeurt door het vastleggen van kentekens zodat we onder andere kunnen zien wat voor soort voertuig het is. Door die gegevens te koppelen aan data van het RDW (RijksDienst Wegverkeer), kunnen we veel leren over de verkeersbewegingen in de binnenstad en over de uitstoot.

Het vastleggen van de data gaat als volgt:

1. De camera herkent doorlopend voertuigen, detecteert ze en legt de kentekens vast. Deze gegevens worden in totaal niet langer dan 48 uur bewaard om ze te kunnen verwerken.  
2. De gegevens gaan binnen die 48 uur naar een centrale en beveiligde server van de Nederlandse leverancier Connections Systems.
3. De data wordt verrijkt met open data van het RDW.
4. De gegevens worden anoniem gemaakt en terug gestuurd naar de gemeente Zwolle.
5. Het geheel vindt dus binnen 48 uur plaats, waarna de oorspronkelijke data weer wordt gewist.

Om fietsen in de stad nog aantrekkelijker te maken zijn meer gegevens over het gebruik van de fiets nodig. In dit tweede project onderzoeken we of we door meer inzicht in de fiets- en loopstromen en de beschikbaarheid in de fietsenstallingen de fietsers al vroeg kunnen wijzen naar een goede plek om de fiets te stallen via de routes die minder druk zijn. Hiervoor worden telsensoren in de fietsenstallingen geplaatst, op enkele strategisch drukke plekken in de stad en verwijsborden bij de ingangen (bruggen) van de stad. De verwijsborden helpen onze bezoekers van de binnenstad om een parkeerplek voor hun fiets te vinden.  De beelden die gemaakt worden door deze camera’s zijn zo slecht dat er geen mensen of persoonskenmerken zichtbaar zijn.

Nee. Er wordt geen data vastgelegd van bestuurders van voertuigen en ook niet van passanten. De camerabeelden in de fietsenstallingen zijn zo gemaakt dat er geen herkenbare personen of persoonskenmerken zijn. Geen van de beelden is te herleiden naar individuele personen.

Aan de hand van de gegevens kunnen we zien wat voor soort voertuigen er de binnenstad binnenkomen. Zo weten we meer over de emissie, over rijtijden, over de lengte van het verblijf van het voertuig, enz. Al die gegevens kunnen ons helpen om de goede keuzes te maken op weg naar een emissievrije binnenstad en een efficiëntere bevoorrading.

Met de meetapparatuur in de fietsenstallingen wordt duidelijk hoe deze stallingen gebruikt worden en kunnen we op termijn fietsers tijdens de tocht naar de binnenstad verwijzen naar een stalling met voldoende ruimte.

Nee, de data worden niet gebruikt om boetes uit te delen voor te hard rijden of om te controleren of iemand wel of niet zijn voertuigverzekering geregeld heeft. De gegevens worden niet gedeeld met derden.

Ja, via Smart Zwolle Hub en op de pagina van de slimme binnenstad willen we de anonieme data op den duur inzichtelijk maken en zo laten zien wat we geleerd hebben. Bijvoorbeeld of er perioden zijn waarin er meer of minder verkeer is, of het aantal schone voertuigen al toeneemt, hoe de emissie er uit ziet, hoe druk het is geweest, enz. Op die manier krijgen we niet alleen inzicht, maar leren we ook wat er nodig is in de volgende stappen op weg naar een emissievrije binnenstad en efficiënte stadslogistiek.

De camera’s voor stadslogistiek zijn uiterlijk eind juni 2021 operationeel. De planning voor de apparatuur in de fietsenstallingen is nog niet bekend.

U kunt uw vragen stellen per mail aan d.zijlmans@zwolle.nl.