Van zorgen voor naar zorgen dat

 Beoogde effecten benoemd in 2020:  

• Verschuiving van regie bij de zorg naar regie bij de inwoner (en zijn/haar omgeving).  
• Verschuiving van aanbodgericht werken naar vraaggericht werken.  
• De inwoner voelt zich meer serieus genomen en ervaart meer eigen regie. 

Anders denken

Deze beweging hangt sterk samen met de vorige beweging om tot een totaaloplossing te komen. Daarvoor is nodig om naar het geheel van iemands leven te kijken of het geheel van het gezinsleven. Pas als de hele context, oftewel het hele systeem in beeld is gebracht, kunnen we kijken welke ondersteuning nodig is. Maar vooral wat nodig is om inwoners weer in zelf om te laten gaan met de uitdagingen die ze in hun leven tegenkomen. 

Te vaak nog zien we dat inwoners het beeld hebben dat de expert het op komt lossen. Daar hebben we in de zorg ook jaren op gestuurd. We zien nog veel inwoners en gezinnen die gewend zijn dat professionals het tijdelijk over nemen. Vaak is dan bij het teruggeven van de regie onvoldoende aandacht voor de overgang naar het weer zelf doen en komen mensen opnieuw in de problemen. 

Het anders denken is dus vooral gericht op het serieus nemen van de inwoner en steeds kijken hoe bijvoorbeeld door herstel van relaties binnen het eigen netwerk, dat netwerk kan ondersteunen in plaats van de hulpverlener. Daarbij focussen we dus minder op de specifieke problemen en meer op wat er nodig is om die problemen nu maar ook in de toekomst zo veel mogelijk zelf en/of met de bestaande relaties op te lossen. Vaak vraagt dat ook een andere manier van kijken en denken van de inwoner. Hoewel dat vaak even wennen is, ervaren inwoners uiteindelijk dat het veel prettiger is om zelf regie te houden over hun leven. 

Van professionals vraagt dit om hun eigen expertise ondersteunend te laten zijn aan de totale oplossing. Het vraagt soms ook een stapje terug te doen en te accepteren dat andere problemen eerst aangepakt moeten worden voordat er op hun expertisegebied stappen gezet kunnen worden. Het vraagt ook een mensbeeld dat ervan uitgaat dat (met een beetje hulp) mensen zelf heel goed kunnen bepalen wat de eerste stap is die gezet moet worden om het meeste effect te hebben. Daarnaast vraagt het vermogen om uit te zoomen, niet alleen de eigen expertise leidend te laten zijn en gezamenlijk breed naar de ondersteuningsvraag te kijken, waarbij het perspectief van de inwoner het allerbelangrijkst is. En het vraagt om te accepteren dat niet ieder ervaren probleem opgelost hoeft te worden. Het bieden van een ander perspectief aan betrokkenen is soms al genoeg. 

Voorbeelden van anders werken

Doorbraakmethode 

Met de Doorbraakmethode hebben we het 'zorgen dat’ in de praktijk gebracht door breed te kijken welke oplossing op dit moment volgens de inwoner zelf de doorbraak geeft die nodig is als zij meerdere problemen hebben. En die oplossing te faciliteren. Zo is en blijft de inwoner zelf in regie. Het Sociaal Wijkteam is bezig dit tot reguliere werkwijze te maken, met name bij gezinnen met multiproblematiek. Door vragen en oplossingen goed te monitoren, kan ook geleerd worden hoe gezinnen zijn vastgelopen en wat er nodig is om dat in de toekomst te voorkomen bij andere gezinnen. 

Drempels wegnemen om te werken 

Meer ondernemers bieden plekken voor mensen die niet zo makkelijk aan het werk komen. Met het eerdergenoemde SAH worden mensen weer op weg geholpen in een periode van herstel. Met een beetje ondersteuning op de werkplek kunnen mensen toch zelf bij een ondernemer aan de slag. 

De Startbaan is een instrument om bijstandsgerechtigden die 2 jaar of langer in de bijstand zitten, naar betaalde arbeid te helpen. De kandidaten hoeven niet te solliciteren of op gesprek. Als het de kandidaat een leuke baan lijkt en hij denkt het te kunnen, dan kan hij aan de slag. De kandidaten komen na een oriëntatiefase van maximaal 1 maand in dienst bij Tiem of bij De Middencirkel en worden vervolgens gedetacheerd naar de deelnemende werkgevers.  

Bij pilots zoals de Sociale Coöperatie, krijgen inwoners ruimte en vertrouwen om zich te ontwikkelen als kleine ondernemer. Ze doen ervaring op met zelfstandig ondernemerschap, al dan niet parttime. Hierdoor zijn zij niet meer (volledig) afhankelijk van een bijstandsuitkering en kunnen zij zelf de stap naar zelfstandig ondernemerschap maken. 

Goede Dagen 

De dagbesteding voor ouderen is in Zwolle veranderd in een algemene voorziening. Deze voorziening is daarmee onderdeel geworden van de sociale basis en dus vrij toegankelijk. Een coalitie van ervaren partners geeft hier invulling aan. Zij kijken welke mate van ondersteuning nodig is voor de ouderen en kunnen opschalen naar zwaardere ondersteuning waar dat nodig is, zonder dat er een indicatie nodig is. Dit neemt drempels weg en zorgt ervoor dat benodigde ondersteuning voor inwoners snel aangepast kan worden. Hierbij hebben we dus gezorgd voor de faciliteiten en is de inwoner zelf in regie om aan te geven waar de interesse ligt en welke mate van ondersteuning aansluit. 

Wooncoach 

De wooncoach is bedoeld voor dak- en thuislozen die een woning krijgen toegewezen op voorwaarde dat zij gebruik maken van coaching op hun woonvaardigheden. Die coacht zorgt dat mensen zelf in staat worden om zelfstandig te wonen. Inmiddels is deze coach ook beschikbaar voor bestaande huurders die moeite hebben om hun basiszaken rondom wonen goed te regelen. De coach is een mooi voorbeeld van een interventie die zorgt dat inwoners met een beetje (tijdelijke) ondersteuning toch zelfstandig kunnen wonen.