Rekenkamercommissie - Jaarplan 2023

Inleiding

In de Gemeentewet is bepaald dat iedere gemeente moet beschikken over een rekenkamer of een commissie die de rekenkamerfunctie uitoefent. Zo’n rekenkamer(commissie) houdt zich bezig met het onderzoek naar de doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het door de gemeente gevoerde beleid. Daarmee ondersteunt de rekenkamer(commissie) de gemeenteraad bij het uitoefenen van zijn kaderstellende en controlerende taak. De gemeente Zwolle beschikt op dit moment nog over een Rekenkamercommissie (Rkc) die de rekenkamerfunctie uitoefent. In 2023 zal de transitie naar een Rekenkamer moeten plaatsvinden, vanwege een wetswijziging.

De missie en leidende principes van de Rkc staan beschreven in Ambitiedocument (november 2021). In dit Ambitiedocument zijn activiteiten en werkzaamheden op hoofdlijnen beschreven. Jaarlijks worden deze uitgewerkt in een jaarplan. Het jaarplan bevat de voorlopige planning van onderzoeken en adviezen en activiteiten gericht op de organisatie en doorontwikkeling van de Rkc. Dit vormt de basis voor de agenda van de Rkc, de financiële begroting en eventuele wijziging/aanvulling van de commissie.

Algemeen

In het ambitiedocument is de volgende missie opgenomen:

De Rekenkamercommissie wil zichtbaar bijdragen aan de kwaliteit van het bestuur van de gemeente Zwolle door gedegen, onafhankelijk en relevant onderzoek en advies over het gemeentelijke beleid, ter ondersteuning van de kaderstellende en controlerende taak van de gemeenteraad van Zwolle.

De missie, leidende principes en activiteiten in (hoofdstuk 2 en 3 van) het Ambitiedocument vormen het kader voor het jaarplan. Dit jaarplan volgt de beschreven werkzaamheden (hoofdstuk 4) uit het Ambitiedocument. Om tot een doelmatige en behapbare uitvoering te komen, is een voorlopige planning per maand gemaakt.

Samenstelling Rekenkamercommissie

De Rekenkamercommissie heeft een gemengde samenstelling en bestaat uit twee externe leden en drie raadsleden. Zowel raadsleden als externe leden worden aan het begin van een nieuwe raadsperiode benoemd voor de duur van de raadsperiode.

De huidige samenstelling is als volgt:

• Dhr. Dirk Jan Droogh, extern voorzitter (1e benoeming: 16 februari 2021)
• Dhr. Bert-Jan Buiskool, extern lid (1e benoeming: 16 februari 2021)
• Mw. Margriet Leest, raadslid (1e benoeming: 28 mei 2018)
• Mw. Klariska ten Napel, raadslid (1e benoeming: 31 mei 2022)
• Dhr. Mart oude Egbrink, raadslid (1e benoeming: 23 mei 2022)

De Rekenkamercommissie wordt bijgestaan door een ambtelijk secretaris, de heer Evert Jan Bagerman.

Wetsvoorstel versterking decentrale rekenkamers

Op 27 september 2022 is het wetsvoorstel versterking decentrale rekenkamers aangenomen door de Eerste Kamer. Dit wetsvoorstel voorziet in onafhankelijke rekenkamers zonder raadsleden. De wet treedt op 1 januari 2023 in werking met een overgangstermijn van een jaar. Dat houdt concreet in dat de transitie van Rkc naar Rekenkamer in 2023 moet worden afgerond. Concreet betekent de transitie in ieder geval dat de raadsleden die nu lid zijn van de Rkc vanaf 1 januari 2024 geen lid meer kunnen zijn. De Rkc heeft in dit verband de voorkeur uitgesproken om een sterke verbinding met de raad te behouden, bijvoorbeeld door een klankbordgroep of begeleidigscommissie met raadsleden aan te stellen. Een en ander wordt in de eerste helft van 2023 nader verkend en uitgewerkt. De insteek is om de transitie naar Rekenkamer voor het zomerreces van 2023 af te ronden.

Onderszoeksonderwerpen 2023

Voor het kiezen van een onderzoeksonderwerp maakt de Rkc gebruik van een (niet openbare) groslijst. Deze groslijst is eind 2022 geactualiseerd en aangevuld met door de raadsfracties aangevoerde onderzoeksonderwerpen. Op basis van de selectiecriteria zoals opgenomen in het onderzoeksprotocol bepaalt de Rkc de onderzoeksonderwerpen.

In juli 2022 startte de Rkc een onderzoek op naar het beleid en de organisatie van de jeugdzorg in Zwolle. De centrale onderzoeksvraag is of de gewenste inhoudelijke verbeteringen op het gebied van Jeugdzorg met de huidige aanpak gerealiseerd kunnen worden en of het Sociaal Wijkteam in staat is om de aan hen toegedichte sleutelrol hierin te vervullen. Het rapport wordt naar verwachting in het eerste kwartaal van 2023 aangeboden aan de gemeenteraad.

In het eerste kwartaal van 2023 start de Rkc ook een onderzoek op naar de Human Capital Agenda, in het bijzonder de Upgrade jezelf en Groei Vooruit regelingen. De centrale onderzoeksvraag in dat onderzoek is in hoeverre de regelingen hebben bijgedragen aan de ambitie om de arbeidsmarktregio te transformeren tot een pro-actieve werkzekerheidsregio met een inclusieve arbeidsmarkt. Dit onderzoek wordt in de eerste helft van 2023 afgerond en aangeboden aan de gemeenteraad.

In het eerste kwartaal van 2023 start de Rkc ook een onderzoek op naar de rol van het Concilium bij de uitvoering van het Zwolse woonbeleid. De centrale onderzoeksvraag is in welke mate de samenwerking in het Concilium van toegevoegde waarde is bij de uitvoering van het Zwolse woonbeleid en of de gekozen vorm van samenwerken doelmatig, doeltreffend en rechtmatig is. Ook dit onderzoek wordt in de eerste helft van 2023 afgerond en aangeboden aan de gemeenteraad.

De Rkc is voornemens  één of twee nieuwe onderzoeken opstarten, waarvan de onderwerpen nog nader bepaald moeten worden. Daarnaast staat de Rkc open voor eventuele deelname aan DoeMee-onderzoeken van bijvoorbeeld de NVRR.

Overige werkzaamheden 2023

Naast de onderzoeken, heeft de Rkc de ambitie om ieder kwartaal met een inspiratiebrief te komen. De basis voor deze inspiratiebrieven zijn onderzoeken van andere rekenkamers in Nederland, die relevant en leerzaam zijn voor Zwolle. Deze brieven zijn geen samenvatting, maar een op Zwolle toegespitst agenderend of inspirerend advies.

Naast de reguliere onderzoeken heeft de Rkc de ambitie om in 2023 een of twee workshops/expertsessies te organiseren. In de eerste helft van 2023 wordt in ieder geval een workshop/expertsessie over de kaderstellende rol van de raad georganiseerd. Het onderwerp en het exacte moment van een eventuele tweede sessie hangt af van de politieke en/of maatschappelijke actualiteit.

Bijzondere aandacht wordt geschonken aan de communicatie van de Rkc, zowel intern, als extern. Heldere, begrijpelijke communicatie is daarbij het uitgangspunt. In de eerste helft van 2023 zal de website van de Rkc geactualiseerd/vernieuwd worden, waarbij heldere, begrijpelijke taal het uitgangspunt is.

Globale jaarplanning 2023

De hiervoor beschreven planning resulteert schematisch in onderstaand overzicht.

Bij het organiseren van klankbord-/meedenksessies en het opleveren van onderzoeken wordt het ritme van de raad gevolgd. Dat houdt bijvoorbeeld in dat sessies en onderzoeken bij voorkeur niet in de begrotingsperiode (half oktober – half november) worden gehouden c.q. aangeboden.

Begroting 2023

Op basis van het ambitiedocument en de huidige omvang/samensteling van de Rkc is voor 2023 een onderzoeks- en uitvoeringsbudget van € 90.000 vastgesteld (exclusief ambtelijk secretaris, 0,4 fte). Vooralsnog wordt uitgegaan van de volgende begroting.