Maaien
50 jaar bloeiende bermen in Zwolle
De bermen in Zwolle staan in de zomer vol mooie bloemen. Ook andere grasstroken hebben een rijk gevarieerde flora. Toch moeten we maaien om de bermen bloemrijk te houden. Het tijdstip van maaien en het maaibeleid zijn daarbij van belang. Op deze pagina vindt u informatie over de meest gestelde vragen over maaien. Op de kaart kunt u zien wanneer welke bermen worden gemaaid om ook te zorgen dat vlinders en insecten er zo min mogelijk last van hebben.
De gemeente en ROVA willen met een proef met andere manier van maaien kijken of de biodiversiteit in Zwolle verder vergroot kan worden. Komende vijf jaar maait ROVA op vijf verschillende plekken in de stad anders dan op andere plekken in de stad: op andere tijdstippen, minder vaak of juist in fasen.
Grassen per maaiperiode
(Is deze informatie voor u niet leesbaar/toegankelijk? Neem dan contact op met het KlantContactCentrum van de gemeente Zwolle, tel. 14038.)
Hoe wordt er gemaaid?
Intensief gras
Speelvelden en speelgazons zijn intensief gebruikte grasvelden en worden regelmatig, twintig tot dertig keer per jaar gemaaid. Het maaisel wordt niet afgevoerd omdat het als meststof dient. Intensief gras is op de kaart als een vast rood vlak aangegeven.
Extensief gras
Extensief gras is gras dat soms één keer of twee keer per jaar gemaaid wordt. Denk aan gras in bermen langs paden, water en wegen. Omdat het maaisel wordt afgevoerd, krijgen diverse plantensoorten en ook bloemen een kans zich te ontwikkelen.
Extensief gras komt in verschillende kleuren op de kaart terug. De kleur correspondeert met de bedoelde maaiperiode.
Klepelen
Klepelen is een maaimethode waarbij het gras wordt fijngeslagen. Het maaisel blijft achter in de berm, composteert daar en verrijkt zo de bodem.
Moerasmaaier
Voor het maaien van natte gebieden wordt een moerasmaaier met rupsbanden gebruikt. Een moerasmaaier zakt minder diep weg dan andere machines zodat de natuur niet wordt beschadigd.
De Rova zorgt in opdracht van de gemeente Zwolle dat het gras regelmatig wordt gemaaid.
Schapen
Schapen eten de hele dag door grassen, kruiden en andere planten. Door hun vacht en uitwerpselen zijn schapen goede verspreiders van planenzaden. Ook insecten, slakjes en spinnen reizen mee met het schaap en kunnen zich zo verspreiden.
In Zwolle grazen de 350 schapen van de schaapskudde elk jaar van april tot en met november op diverse graslanden.
Waarom worden bloeiende bermen gemaaid?
Het klinkt tegenstrijdig, maar door het maaien van een aantal bermen die op dat moment in bloei staan bevorderen we de biodiversiteit. Het zit zo: het belangrijkste doel van het maaien is om in de zomermaanden juni, juli en augustus zoveel mogelijk bloeiende vegetatie/planten te hebben. Dit is namelijk de periode dat insecten verreweg het meeste voedsel nodig hebben.
Bloeiende bloemen alle seizoenen
Om deze biodiversiteit te helpen en vergroten, hebben we gevarieerdere bermen met zeldzamere en bijzondere bloemen nodig. Door zorgvuldig tijdstippen en locaties te kiezen waarin we wel of niet gaan maaien, zorgen we ervoor dat er gedurende alle seizoenen altijd bloeiende bloemen en planten beschikbaar blijven voor de insecten in de buurt. Door deze verlenging van het seizoen is er voor de insecten meer tijd om eitjes te leggen en daarmee wordt de voortplanting van de insecten voor het volgende seizoen beter gewaarborgd.
Zeldzame bermbloemen beschermen
Om de groei van deze bloemen te stimuleren hanteren we in Zwolle een ecologisch bermbeheer. De zeldzame bloemen die in de bermen bloeien hebben behoefte aan een standvastige planning en uitvoering. Dat houdt in dat ze op vaste momenten in het jaar gemaaid moeten worden, namelijk op het moment dat ze uitgebloeid zijn. Het kan betekenen dat minder zeldzame bloemen op dat moment nog wel bloeien. Het maaien gebeurt volgens ecologische principes verspreid in tijd en ruimte. Hierover kun je meer lezen in de maaitijdstippenkaart. Hierin kun je ook teruglezen dat het maaibeleid zo ingericht is, dat er gedurende het jaar altijd iets bloeit.
Groei bevorderen
Door de bermen te maaien op deze vaste tijden, het maaisel even te laten liggen en vervolgens op te ruimen, bevorderen we de groei van deze bloemen. De bodem wordt daardoor namelijk voedselarmer, waardoor er steeds meer verschillende soorten bloemen in de bermen kunnen groeien die anders door stikstofdominante soorten worden verdrongen. Doordat we het maaisel even laten liggen, daarna bij elkaar harken en vervolgens afvoeren, kunnen de zaden van de uitgebloeide bloemen verspreid worden en krijgen insecten de kans om weg te komen. Meer informatie lees je in het artikel Stikstof, planten en vlinders.
Insecten helpen
Na de eerste maaibeurt komen de bloemen en daarmee de insecten snel terug. De bermen die we het vroegst maaien staan er over het algemeen in de zomer het mooiste bij. Om de insecten meer te helpen passen we het beheer met kleine stapjes en proefmatig aan. Rondom bomen wordt daarom niet meer gemaaid, zodat er altijd schuilgelegenheid is voor insecten. In sommige bermen maaien we nog maar één keer in het jaar in plaats van twee keer. Op deze plaatsen houden we goed in de gaten of de berm niet gaat verrijken en daardoor soortenarmer wordt, want dat zou ten kosten gaan van de biodiversiteit in de stad.