Logo van Gemeente Zwolle dat doorverwijst naar de homepage van Gemeente Zwolle
Logo van Gemeente Zwolle dat doorverwijst naar de homepage van Gemeente Zwolle

Inhoud Omgevingsvisie

Op de visiekaart van de Omgevingsvisie staan de ontwikkelingen die er in de komende jaren voor de gemeente Zwolle zijn. 

U kunt een grote versie van deze visiekaartexterne-link-icoon ook in een nieuw venster bekijken.

Verder kun je hier, in een korte samenvatting, lezen welke ontwikkelingen er zijn voor jouw wijk. En ook kun je lezen wat er in de Omgevingsvisie staat over de strategische ontwikkelzones en over hoogbouw. 

De belangrijkste ontwikkelingen op een rijtje

Per gebied hebben we de belangrijkste ontwikkelingen op een rijtje gezet. Ook leggen we uit wat de Strategische ontwikkelzones zijn en welk voorstel we hebben over hoogbouw. 

Inhoud op deze pagina van de gebieden of thema's. 

  • Zwolle-Noord
  • Zwolle-Oost
  • Zwolle-Zuid
  • Zwolle-West
  • Zwolle-Midden
  • Strategische ontwikkelzones
  • Hoogbouw

Omgevingsvisie per gebied of thema

Noord: verbetering woon- en leefklimaat in de wijken

In Zwolle-Noord staat er veel op de agenda. Kort samengevat richten we ons op het verbeteren van het woon- en leefklimaat in de wijken. Dit willen we doen door de sociale cohesie (de mate waarin inwoners zich verbonden voelen elkaar en met hun buurt) te versterken, de bereikbaarheid van nieuwe én bestaande voorzieningen verbeteren, en de verbinding met het centrum te optimaliseren.

We kijken ook de andere kant op, naar de mogelijkheden in het ‘buitengebied’. In Dijklanden bieden we geen ruimte voor een nieuwe woonwijk. De Vecht en de uiterwaarden is een gebied met veel natuurwaarden, dat we behouden en beschermen.

We onderzoeken ook de ruimte die bedrijventerrein Hessenpoort krijgt. Met een uitbreiding richting het noorden of oosten, creëren we meer mogelijkheden voor ruimtevragende bedrijven. Hessenpoort en Tolhuislanden zijn ook de voorkeursgebieden voor grootschalige opwekking van duurzame energie. In de vorm van zonneparken op maaiveldhoogte en windenergie, rekening houdend met de weidevogels in het gebied. het gebied tussen de stad Zwolle en de Vecht zien als een gebeid met een mix aan functies. We behouden en versterken het landschappelijke, cultuurhistorisch en recreatief waardevolle karakter van het gebied. We zien kansen voor de ontwikkeling van een warmtefabriek voor winning van aardwarmte uit de ondergrond.

Holtenbroek willen we verder ontwikkelen als woon-werk-leer-en-recreëer-gebied. Door de wijken Holtenbroek en AA Landen beter te verknopen met het centrum-stedelijke gebied, kan de Zwartewaterallee een stadsallee worden waaraan gewoond, gewerkt en naar school gegaan kan worden. Een verblijfsgebied met stedelijke allure. 

Oost: versterking verbinding met het centrum

In Zwolle-Oost versterken we de verbinding met het centrum, stedenbouwkundig én op het gebied van mobiliteit. Door verkeersbarrières te verzachten willen we lopen en fietsen stimuleren en bevorderen. Aan deOost-kant liggen kansen om het toenemende water, dat de op stad af komt als gevolg van klimaatveranderingen, op een slimme manier op te vangen en af te voeren. Dit in combinatie met het behouden en versterken van de agrarische, landschappelijke en recreatieve waarde van het gebied. In het buitengebied gebied ligt vlakbij de stad Zwolle, het dorp Wijthmen. We werken samen met de bewoners aan een toekomstige ontwikkeling van dit dorp. 

De meeste straten in Zwolle-Oost bieden weinig ruimte voor groen. Maar om hittestress en natte voeten te voorkomen, gaan we hier graag mee aan de slag. Waar mogelijk willen we buurten groener maken door bomen toe te voegen, waarmee ook de biodiversiteit toeneemt. Meer groen betekent bovendien: meer buitengeluk. Ook het versterken van de sociale cohesie (de mate waarin inwoners zich met elkaar en de buurt vervonden voelen) vinden we belangrijk. Dit kan door ontmoeting in de buitenruimte te stimuleren en activiteiten te ondersteunen, gericht op meer beleving, ontmoeting en verbinding.  

We zien kansen voor woningbouw door selectief te verdichten in leegstaande gebouwen of op vrijkomende terreinen, om te voldoen aan de woningbehoefte van bestaande en nieuwe bewoners.

Zuid: natuurlijke wijkvernieuwing

Zwolle-Zuid staat aan de vooravond van natuurlijke wijkvernieuwing, vooral op het gebied van energietransitie en leefbaarheid. Daarnaast is het versterken van de verbinding met het centrum een belangrijke wens. Zuid en het buitengebied zijn nu nog slechts met een paar dunne lijntjes verbonden met de stad. Hiervoor ligt een opgave bij de gebiedsontwikkeling van de Spoorzone.

Ook zien we dat het buitengebied meer wordt gebruikt om te fietsen en te wandelen. Dat kan leiden tot overlast (verkeersonveilige situaties, afval, etc) en aantasting van de natuur. We gaan op zoeken naar een juiste balans tussen recreatie en de leefbaarheid van het gebied.

Om hittestress en natte voeten te voorkomen, willen we in Zuid aan de slag met de groenvoorzieningen. Het regionaal watersysteem loopt in de nabije toekomst tegen haar grenzen aan. Een overstroming bijvoorbeeld, kan veel gevolgen hebben in een groot deel van Zwolle-Zuid en de binnenstad. Meer groen betekent bovendien: meer buitengeluk. 

Ten zuiden van de stad Zwolle ligt het dorp Windesheim. Daar liggen diverse opgave waar we de komende jaren aan gaan werken. Bijvoorbeeld op het gebied van wonen en verkeersveiligheid.

West: wonen en natuur

De komende jaren bouwen we Stadshagen af met de woonwijken De Tippe en Breezicht en ook Breecamp West zien we als kansrijke locatie om nieuwe woningen te bouwen als antwoord op het doorlopende woningtekort in Zwolle. We onderzoeken de potentie van de gebieden IJsselvizier en Stadsbroek. Daarbij bekijken we de kansrijkheid van meerdere functies of een combinatie daarvan. Wonen is daar één van. We zijn ons er echter goed van bewust dat dit gevoelige locaties zijn, juist daarom willen gedegen onderzoek uitvoeren voordat we een besluit nemen.  De locaties liggen op plekken waar natuur en landschapswaarden aanwezig zijn. Het zijn reservelocaties en er is nog niets zeker.

Werken vanuit wonen neemt toe en is wenselijk, mits dat niet tot (milieu)overlast leidt. We vinden het belangrijk dat het een fijne woonplek blijft. De directe nabijheid van groene buitengebieden is één van de grote kwaliteiten in Zwolle-West. Een goede recreatieve ontsluiting daarvan met de stad is belangrijk. Bijvoorbeeld tussen Stadshagen en de IJssel.

Midden: Grote, uitdagende opgaven

Het centrumgebied (binnenstad, schil daar om heen en de Spoorzone) van Zwolle staat voor grote en uitdagende opgaven. We willen woningen bouwen, én vergroenen. Dat wil zeggen extra woningen én nieuwe groene gebieden in Kamperpoort, Spoorzone en de schil rondom de binnenstad. We willen een betere mobiliteit en een beter leefgebied.

De vernieuwing van Zwolle ontwikkelt zich van binnen naar buiten, als schillen rondom het historische centrum. Zo groeien de binnenstad en de Spoorzone langzaam naar elkaar toe en versterken elkaars functies. Dit geeft het gebied steeds meer een samenhangende, stedelijke uitstraling waar gewoond, gewerkt en gerecreëerd wordt. Deze mix van functies maakt het centrumgebied van Zwolle levendig en aantrekkelijk. De binnenstad blijft het belangrijkste winkel- en uitgaansgebied van Zwolle. Het is een belangrijke kwaliteit van Zwolle met een zeer grote economische waarde voor Zwolle en omgeving.

We gaan voor een autoluw centrumgebied, waar de focus ligt op de fiets en voetganger om de verblijfskwaliteit en het onderscheidend vermogen van het gebied te vergroten. De bereikbaarheid van het centrum met de fiets, te voet en het openbaar vervoer moet dan optimaal zijn. Uiteraard onderzoeken we daarbij hoe lokaal de bereikbaarheid voor woningen en de bevoorrading van de winkels en horeca op orde blijft.

De strategische ontwikkelzones

Strategische ontwikkelzones: StadsKrans, StadsRuit en StadsRand

In de ontwerp-Omgevingsvisie schrijven we over de ontwikkelgebieden. Dit zijn gebieden waar we veel ontwikkelingen zien op het gebied van wonen, werken, mobiliteit, groen, beleving en recreatie. Deze gebieden liggen in de zones: de StadsKrans en StadsRuit en de StadsRand.

Wat houden deze zones precies in, waarom werkt de gemeente daarmee?

Veranderingen en vernieuwing in de gemeente Zwolle vinden plaats om Zwolle beter te maken of juist om dat wat Zwolle mooi en leuk maakt, sterker te laten worden. Bijvoorbeeld hoe het verkeer in de stad wordt geregeld, hoe we de mooie, historische binnenstad nog aantrekkelijker laten worden en hoe we al die fraaie landschappen en plekken in en rond Zwolle fraai houden en toegankelijk maken. Samengevat: het unieke van Zwolle nog unieker maken.

StadsKrans

We stellen voor om in de directe omgeving van de binnenstad goed te kijken naar het oude centrum en de gebouwen die er nu omheen staan. Dit gebied, rond de gracht, noemen we de StadsKrans. Daar wordt nu al veel gebouwd en we gaan er nog veel bouwen, bijvoorbeeld in Weezenlanden-Noord, samen met de Woningcorporatie Openbaar belang. Maar ook bij de bioscoop, het Katwolderplein en in Hanzeland/Spoorzone.  Door de Spoorzone en de binnenstad veel beter aan elkaar te verbinden, hebben we straks 1 groot centrum, omdat deze gebieden elkaar aanvullen.

StadsRuit

De StadsRuit is het gebied langs de grotere wegen in de stad, zoals de IJsselallee, Blaloweg, Zwartewaterallee en de Ceintuurbaan. Langs deze StadsRuit staan heel veel kantoorpanden die veranderd kunnen worden in woningen en andere voorzieningen. Bijvoorbeeld winkels of creatieve werkplekken.

Het gaat niet alleen gebouwen. Ook de inrichting van de wegen, de wijze van parkeren, de ruimte voor voetganger en fietser worden aangepakt. En ook belangrijk in de inrichting van de buitenruimte is de aandacht voor spel, rust, groen, water, om ruimte te scheppen voor natuur in de stad, om te spelen, de hittestress aan te pakken en te zorgen dat we wateroverlast bij heftige regen zoveel mogelijk voorkomen.

Binnen de StadsRuit ontwikkelen we de komende jaren de volgende gebieden.: Spoorzone, omgeving VEZ (Voorsterpoort Oost) , Zwartewaterallee bij Holtenbroek en Aa-landen, de IJsselhallen, de Zwartewaterzone en delen van de Oosterenk.

StadsRand

De StadsRand is de scherpe begrenzing waar de stad en het buitengebied elkaar raken. Denk aan de buitenkant van Zwolle-Zuid, van  Holtenbroek en  Aa-landen, van Stadshagen. Die scherpte maakt Zwolle zo mooi. Van een mooi stadsleven naar de rust van landerijen, de koeien in de wei, de natuurgebieden en het water. We willen deze overgang behouden en sterker maken. De tegenstelling moet iedereen kunnen ervaren. Daarom willen we zorgen dat de StadsRand makkelijker bereikbaar wordt met de fiets of lopend.

Tegelijkertijd ronden we de StadsRand op sommige plekken af, zoals met de ontwikkelingen in de Stadshagen. We onderzoeken de potentie van de gebieden IJsselvizier en Stadsbroek. Daarbij bekijken we de kansrijkheid van meerdere functies of een combinatie daarvan. Wonen is daar één van. Bij de oude energiecentrale zien de kans om stad en landschap sterker te verenigen door daar ontwikkeling mogelijk te maken. Daar is inmiddels een gebiedsvisie voor opgesteld. 

De hoogbouwkaart uit de Omgevingsvisie.

Hoogbouw: Hoe hoog mag het?

Hoogbouw is een onderwerp waar veel mensen over praten. Hoe hoog mogen de gebouwen in de binnenstad maximaal worden? En hoe hoog mag gebouwd worden langs de randen van de stad? Hoogbouw is geen doel op zich maar wel belangrijk om meer woningen te kunnen bouwen, zonder dat we daarvoor veel ruimte nodig hebben. We kunnen daardoor ook ruimte maken voor klimaat-maatregelen en een aantrekkelijke buitenruimte nemen. Hoogbouw mag en kan nu ook al in Zwolle. Denk aan de IJsseltoren of de hogere gebouwen in en rondom het centrum. Een deel van het beleid blijft bestaan en een deel willen we, gebiedsgericht aanpassen.

Ook willen we meer invloed op hoogbouw hebben en hoe het eruit komen te zien. We zien geen toekomst in meer flats zoals we die in de jaren 70 hebben gemaakt. Daarom introduceren we de ‘hoogbouweffectrapportage’, een nieuw toetsinstrument. Wanneer er plannen zijn voor gebouwen die hoger zijn dan 25 meer moeten plannenmakers een hoogbouweffectrapportage inleveren. Hierin moet duidelijk uitgelegd staan dat de hoogbouw past in de omgeving. Ook moet duidelijk zijn wat het effect is op bijvoorbeeld schaduwwerking, of de wind.

Wat is ons voorstel

In de stadskrans mogen de gebouwen niet hoger zijn dan de Peperbus (dit geldt niet alleen in de Stadskrans, maar in zijn algemeenheid. De Peperbus, met een hoogte van iets meer dan 70 meter is de maat der dingen voor hoogbouw in Zwolle). In de Stadskrans is de hoogte beperkt tot een bandbreedte van 35 tot 45 meter.

In de Stadsruit mag de hoogbouw maximaal 70 meter zijn, maar het moet dan wel goed beschreven worden waarom deze hoogte nodig is en het moet aansluiten bij het landschap en de omgeving. Langs de randen van de stad willen we maximaal 20-25 meter toestaan. Dat is ongeveer de maximale kruinhoogte van bomen. Ook hiervoor geldt dat deze bebouwing moet passen in de omgeving. Dus de kwaliteit staat voorop en dat kan alleen met een zorgvuldige stedenbouwkundige en landschappelijke inpassing.