Herkenbaarheid voetpaden en trottoirs

Herkenbare kleur en materiaal

Verkeersvoorzieningen moeten voor zich spreken. Er ontstaat verwarring wanneer aan verkeersvoorzieningen verschillende betekenissen (kunnen) worden gegeven.
Rood asfalt heeft de betekenis van fietspad, grijze tegels hebben de betekenis van voetpad. Dit zijn definities die algemeen in Nederland geaccepteerd zijn.

Herkenbare vormgeving

Zorg dat voorzieningen en maatregelen voor zichzelf spreken en herkenbaar zijn.
Men mag niet van verkeersdeelnemers verwachten dat zij alleen door verschil in bestratingsverband met hetzelfde materiaal de verschillende zones kunnen onderscheiden.

Langs drukke straten, zoals gebiedsontsluitingswegen, is een verhoogd trottoir de meest geëigende manier om aan te geven wat het gebied voor de voetganger is. Voor kinderen, maar ook voor blinden en slechtzienden, is het bovendien een goed herkenbaar onderscheid. Bij het oversteken is duidelijk waar snelverkeer kan worden verwacht en waar men veilig is.

Shared Space

Een nieuwe tendens is het inrichting van straten volgens het principe van ‘Shared Spaces’. Verkeersstromen worden gemengd en de verkeersdeelnemers moet meer op elkaar letten. Wanneer helder is dat het gemotoriseerd verkeer te gast is, zoals in winkelgebieden, is er doorgaans geen probleem. Naarmate het gemotoriseerd verkeer en fietsers minder te gast zijn wordt de situatie voor voetgangers lastiger. Met name mensen met een visuele stoornis, kinderen en ouderen missen dan veilige loopzones. De stoep als veilige zone is verdwenen. Kleine kinderen spelen niet meer op straat en mensen met een visuele beperking en ouderen mijden de situatie.

In deze situaties kan de bestrating visueel in zones worden verdeeld, zodat fietsers, bromfietsers en automobilisten weten in welke zone zij geacht worden zich te bevinden.

Herkenbare uitritconstructie

Een uitritconstructie is een voetpad. Voer uitritconstructies visueel uit als voetpad zodat automobilisten begrijpen dat zij een voetpad passeren en te gast zijn.
Veel uitritconstructies worden aangebracht als overgang naar een 30 km-zone. Er is destijds voor deze oplossing gekozen omdat een uitritconstructie in de jurisprudentie al voorkwam en er geen wetswijziging nodig was.
Een uitritconstructie is een voetpad en dient voor automobilisten als zodanig herkenbaar te zijn. Elke afwijking van het voetpad, die de indruk geeft dat de rijbaan doorloopt, ondergraaft het principe van de uitritconstructie.
De wegbeheerder kan aansprakelijk worden gesteld wanneer een voetganger wordt aangereden op een uitritconstructie die niet aan de eisen voldoet.
Een uitritconstructie met een voorrangsregeling van haaientanden is juridisch niet correct. Deze situatie ondermijnt de betekenis van uitritconstructies en dient vermeden te worden (zie laatste foto).