Vondst van de Maand: Damesschoen uit de jaren 30

De ready-to-wear-schoen

De productie van schoenen maakt aan het einde van de negentiende en begin van de twintigste eeuw een enorme verandering door. Deze verandering heeft met verschillende zaken te maken, zoals de ontwikkeling van chroomgelooid leer, het gebruik van stoommachines in fabrieken om schoenen te maken en het toepassen van rubber voor de productie van zolen. Het aanbod van schoenen wordt steeds meer gestandaardiseerd en de opkomst van de schoenmaat komt op, zoals de Amerikaanse-, Britse- en Europese maatvoering die wij tegenwoordig nog kennen. De grote productie van schoenen resulteert tevens in de opkomst van een nieuw fenomeen, namelijk de ‘ready-to-wear’ schoen. In deze periode krijgt met name de damesschoen een hele andere rol. De schoen wordt een modeaccessoire waar de status van de betreffende draagster mee bepaald kan worden. De schoen is dan ook onderhevig aan kunststromingen en mode-uitingen, met name afkomstig uit de VS en Frankrijk.

Merknamen en branding

Schoenfabrikanten en schoenretailers springen hier goed op in door reclame te maken voor damesschoenen in kranten en modebladen. Schoenfabrikanten en -retailers ontwikkelen merknamen om schoenstijlen voor specifieke doeleinden en doelgroepen beter aan de consument te kunnen brengen. Bekende merknamen uit de jaren 30 en 40 zijn Dolcis, Bally, Van Schijndel, Van Haren, ed.

Schoenwinkel Kaaks

Een andere ontwikkeling is de opkomst van een nieuw concept in de schoenwinkels. De winkel wordt voortaan voorzien van een display met showmodellen. De klant kan aan de winkelbediende aangeven welke schoen haar/ zijn interesse heeft zodat deze in de juiste maat uit het magazijn opgehaald kan worden. Vervolgens kan de klant de schoenen passen en beoordelen. Op deze manier kopen wij nog steeds onze schoenen in de winkel. Een bekende schoenwinkel in Zwolle was de schoenwinkel van M. Kaaks. De winkel van Kaaks was sinds het einde van de negentiende eeuw gevestigd aan de Luttekestraat 1. Het huidige pand Luttekestraat 1 is in opdracht van de familie Kaaks in 1934 ontworpen door de architect Cornelis Jacobus Vriens (1897-1967). Dat de familie Kaaks ook schoenen liet produceren om te deze te verkopen onder de merknaam Kaaks zien we aan de binnenzool. 

Kom kijken!

De Vondst van de Maand is te zien in de Erfgoedhotspot in ANNO Stadsmuseum Zwolle. Meer weten? Bezoek dan de website van het museum: www.anno.nl. 

Afbeeldingen
Afb. 1 Schoenfabriek Van Haren, Waalwijk, 1937 (Streekarchief Langstraat Heusden Altena) 
Afb. 2 Damesschoen mogelijk van het merk Van Schijndel, eind jaren 30 (Erfgoed gemeente Zwolle)
Afb. 3 Foto Kaaks Schoenwinkel Luttekestraat 1 uit 1972 (Collectie Overijssel)
Afb. 4 Detail binnenzool met merknaam Kaaks Luxeschoenen, jaren 30 (Erfgoed gemeente Zwolle)